Πρόκειται για μία ειδική δερματοπάθεια που συνιστά πρόκληση για τον Κτηνίατρο. Έχει διαπιστωθεί ότι η προδιάθεση για την εκδήλωση SA είναι κληρονομική και εμφανίζεται σε διάφορες επιρρεπείς φυλές μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται οι σκύλοι Ακιτα.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Η λιπώδης αδενίτιδα είναι αυτοάνοσο νόσημα αγνώστου αιτιολογίας . Αυτοάνοσο σημαίνει ότι ο οργανισμός πυροδοτεί μια ανοσολογική αντίδραση εναντίον των ίδιων του των κυττάρων και ιστών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση παρατηρούμε προοδευτική και τελικά ανεπανόρθωτη βλάβη στους σμηγματογόνους αδένες που εντοπίζονται κάτω από την επιδερμίδα .

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Η νόσος χαρακτηρίζεται από την εκδήλωση περιθυλακίτιδας δηλαδή φλεγμονής γύρω από τους θύλακες των τριχών . Όπως όλοι γνωρίζουμε, το δέρμα μπορεί να περιγραφεί ,μεταξύ άλλων, ως λιπαρό, ξηρό ή φυσιολογικό. Η διάκριση αυτή σχετίζεται με την ποσότητα του σμήγματος που παράγεται και διοχετεύεται μέσα από το θύλακο της τρίχας προς την εξωτερική επιφάνεια. Το σμήγμα είναι ένα φυσικό έλαιο που ασκεί ενυδατικό και προστατευτικό ρόλο, εμποδίζοντας την εξάτμιση του νερού προς το εξωτερικό περιβάλλον καθώς και την είσοδο βλαπτικών εξωτερικών παραγόντων προς τις εσωτερικές στοιβάδες του δέρματος.

Οι πρώτες συστηματικές αναφορές της νόσου εμφανίστηκαν σε εγχειρίδια Κτηνιατρικής τη δεκαετία του 80. Το μοντέλο της κληρονομικής μεταβίβασης δεν έχει ανιχνευθεί πλήρως . Δεν εμφανίζει ιδιαίτερη προτίμηση στο φύλο , μπορεί δηλαδή να προσβάλλει τόσο αρσενικά όσο και θηλυκά ζώα. Εμφανίζεται συχνότερα σε νεαρά ή ενήλικα σκυλιά ηλικίας 1-7 ετών με μέση ηλικία εμφάνισης τα 5 έτη, γεγονός που δυστυχώς σημαίνει ότι πολλά από τα ζώα έχουν ήδη μπει σε αναπαραγωγική διαδικασία πριν την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζεται ο αριθμός των πιθανών φορέων, γεγονός που αποτελεί εφιάλτη για τον εκτροφέα .

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Τα συμπτώματα ποικίλλουν και φαίνεται ότι υπάρχουν δύο μορφές SA, η τοπική και η γενικευμένη. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, οι σμηγματογόνοι αδένες παράγουν σμήγμα το οποίο διοχετεύεται προς την εξωτερική επιφάνεια . Στην περίπτωση της λιπώδους αδενίτιδας η σύσταση και η ποσότητα μεταβάλλονται και το λιπαρό αυτό έκκριμα γίνεται χαρακτηριστικά δυσοσμο.

Η κλινική εικόνα γενικά εξαρτάται από το είδος του τριχώματος (κοντό-μακρύ, μονό-διπλό κλπ ) , εάν το πρόβλημα είναι εντοπισμένο ή γενικευμένο καθώς και το στάδιο της φλεγμονής. Συνήθως περιλαμβάνει δερματίτιδα χρόνιας μορφής , ξηρότητα και απολέπιση νεκρών κυττάρων του δέρματος με μορφή πιτυρίδας και απώλεια τριχώματος (αλωπεκία). Σε ορισμένα σκυλιά μπορεί να εμφανιστεί ερυθρότητα και κνησμός (φαγούρα) λόγω δευτερογενών φλεγμονών του δέρματος . Το παρατεταμένο ξύσιμο μπορεί να προκαλέσει πολλαπλασιασμό των μικροβίων και περαιτέρω βλάβη του δέρματος. Άλλοτε έχει ελαφρά μορφή που περιορίζεται σε ήπια απολέπιση με απώλεια τριχών και άλλοτε βαρύτερη , με σχεδόν εξ ολοκλήρου απώλεια τριχώματος , δευτερογενείς μολύνσεις, πυοδερμία, απώλεια βάρους, πυρετό και δυσφορία που σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει και σε ευθανασία του ζώου λόγω της ανεπιτυχούς αντιμετώπισης των επαναλαμβανόμενων βακτηριακών μολύνσεων. Στις φυλές που διαθέτουν διπλό τρίχωμα, όπως οι Ακίτα, το χρώμα γίνεται θαμπό , οι τρίχες εύθραυστες και οι αλλοιώσεις συχνά εντοπίζονται κατά μήκος της ράχης και γύρω από τα αυτιά και το κεφάλι. Δεν αποκλείεται η εμφάνιση της νόσου και στα πόδια.

Εδικά για τους Ακίτα έχουν αναφερθεί περιπτώσεις όπου οι σκύλοι νοσούν συστηματικά και σε μερικές περιπτώσεις εμφανίζουν επιληψία. Η νόσος τείνει να έχει περιόδους υφέσεων και εξάρσεων αλλά λόγω της χρονιότητας της κατάστασης θα πρέπει η τοπική και συστηματική θεραπεία να εφαρμόζονται σε όλη τη διάρκεια της ζωής.

 

 

ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η κλινική υποψία της νόσου μπορεί να τεθεί από τη προσεκτική λήψη του ιστορικού και την εξέταση. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με πολλαπλές βιοψίες του δέρματος από διάφορα σημεία και μικροσκοπική εξέταση των ιστοτεμαχίων . Η διάγνωση της ασθένειας σε όσο το δυνατόν πρώιμο στάδιο έχει μεγάλη σημασία. Είναι επίσης σημαντικό να γίνει διαφορική διάγνωση από άλλες ασθένειες του δέρματος που έχουν παρόμοια κλινική εικόνα όπως πχ η δεμοδήκωση, έτσι ώστε να εφαρμοστεί το συντομότερο δυνατό η καταλληλότερη αγωγή.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Δεν υπάρχει προς το παρόν πλήρης και αξιόπιστη θεραπεία για τη λιπώδη αδενίτιδα, ωστόσο μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να τεθεί υπό έλεγχο εφόσον ο οργανισμός ανταποκριθεί στην αγωγή που όμως πρέπει να είναι μακροχρόνια. Ειδικά για τους Ακίτα έχει διαπιστωθεί ότι συνήθως δεν ανταποκρίνονται πολύ καλά στη θεραπεία. Η νόσος δε φαίνεται να απειλεί τη ζωή του σκύλου και στις περισσότερες περιπτώσεις αυτός μπορεί να ζήσει μια σχετικά φυσιολογική ζωή. Η κύρια σημασία της SA έγκειται καταρχήν στο γεγονός ότι προκαλεί δυσφορία και αισθητικά προβλήματα .Ο στόχος της αντιμετώπισης είναι η αποκατάσταση της προστατευτικής λειτουργίας του δέρματος, η αποφυγή των δευτερογενών λοιμώξεων, η βελτίωση της ποιότητας του τριχώματος και η επαναγέννηση των τριχών.

Εάν το στάδιο της φλεγμονής δεν είναι πολύ προχωρημένο υπάρχει πιθανότητα να αποτραπεί η ολοκληρωτική καταστροφή των αδένων. Στην περίπτωση αυτή χορηγούνται αντιφλεγμονώδη ή κορτικοστεροειδή φάρμακα , καθώς και συμπληρώματα στη διατροφή, όπως Βιταμίνη Α, Ψευδάργυρος, Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη Ε που φαίνεται ότι παίζουν ωφέλιμο ρόλο. Το σμήγμα που παράγεται θα πρέπει να ανανεώνεται και η πιτυρίδα να αφαιρείται. Αυτό γίνεται με τη χρήση ειδικών σαμπουάν και conditioner με συχνότητα έως 3 φορές την εβδομάδα. Μετά το ξέπλυμα ακολουθεί καλό βούρτσισμα. Σε περίπτωση μη ικανοποιητικού αποτελέσματος με τις συμβατικές μεθόδους που προαναφέρθηκαν μπορεί εναλλακτικά να δοκιμαστεί η χορήγηση τετρακυκλίνης μαζί με Βιτανίνη Β3. Οι δευτερογενείς φλεγμονές όπως η σταφυλοκκοκική λοίμωξη αντιμετωπίζονται με χορήγηση αντιβιοτικών. Ο σκύλος θα πρέπει να παρακολουθείται για την περίπτωση εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών όπως διάρροια, εμετό, ηπατική ή νεφρική βλάβη

Οι εκτροφείς δεν θα πρέπει να αναπαράγουν ζώα με διαγνωσμένη λιπώδη αδενίτιδα ή πιθανούς φορείς της νόσου, λόγω της γενετικής φύσης της ασθένειας.

Μετάφραση-Επιμέλεια: Χρίστος-Λουίζος Χριστοδουλίδης

ΠΗΓΕΣ
Stephen White. http://www.vin.com/VINDBPub/SearchPB/Proceedings/PR05000/PR00094.htm
Monica Linek . http://www.edliny.com/Encyclopedy/Veterinary%20Focus/181/2.pdf
http://www.petmd.com/dog/conditions/skin/c_dg_sebaceous_adenitis
Rosanna Marsalla . http://www.petplace.com/dogs/sebaceous-adenitis/page1.aspx#.VGLMGzSUd8E
Jenny Drastura. http://www.dermatologyforanimals.com/faq-43a/
http://www.veterinarypartner.com/Content.plx?P=A&C=189&A=2773&S=0&EVetID=3001644

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/63/Sebadenitis.jpg
http://www.vin.com/ImageDBPub/VP05000/IMG02555.GIF