Η ομαλή και αρμονική συμβίωση με τον ακίτα μας είναι μια συνεχής διεργασία από την πλευρά μας. Σε μια προσπάθεια να πάμε ένα βήμα πιο μπροστά από την γνωστή "βασική εκπαίδευση" των εντολών κάτσε, μείνε και να γνωρίσουμε καλύτερα τον σκύλο μας, απευθυνθήκαμε στον ειδικό συμπεριφοράς Βασίλη Γκουτίνο για να μας δώσει απαντήσεις σε 10 ερωτήματα.

Ο Βασίλης Γκουτίνος γεννήθηκε στη Λάρισα και ασχολείται επαγγελματικά με την εκπαίδευση και τη διόρθωση συμπεριφοράς των σκύλων από το 1990. Η ειδικότητα του είναι σύμβουλος συμπεριφοράς και αποκτήθηκε στην Αγγλία στο Association of Pet Behaviour Consultants. Δημιούργησε για πρώτη φορά στην Ελλάδα την Εξέταση Κοινωνικής Συμπεριφοράς , κατόπιν αιτήματος του ΕΟΝΑ (Ελληνικός Ομιλος Ντογκο Αρτζεντινο) , εγκεκριμένη από τον ΚΟΕ (Κυνολογικό Όμιλο Ελλάδας) , για την οποία έχει οριστεί επίσημος κριτής. Η πρώτη εξέταση πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2012.

AkitaClub: Τι είναι η εξέταση κοινωνικής συμπεριφοράς, που αποσκοπεί και σε τι βοηθάει;

Η εξέταση κοινωνικής συμπεριφοράς είναι μία διαδικασία ελέγχου του χαρακτήρα και της προσωπικότητας ενός σκύλου, αρσενικού ή θηλυκού άνω των 15 μηνών, ηλικία όπου  έχουν αναδειχθεί τα παραπάνω στοιχεία,  χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια εξέλιξης και βελτίωσης κατά περίπτωση. Σκοπός της εξέτασης είναι η διαπίστωση της ψυχοπνευματικής κατάστασης του σκύλου. Η εξέταση βοηθά στον εντοπισμό προβλημάτων συμπεριφοράς του σκύλου τα οποία επισημαίνονται στον κηδεμόνα ώστε να τα κατανοήσει  και να προβεί σε διαδικασία επίλυσης αυτών προκειμένου να διορθωθεί η συμπεριφορά του σκύλου. Στην περίπτωση ενός εκτροφέα η εξέταση βοηθά επιπλέον στην αξιολόγηση της καταλληλότητας των σκύλων του  για χρήση στην εκτροφή και εργασία.

AC: Ως εκπαιδευτής και ειδικός στη διόρθωση συμπεριφοράς, με ποιο τρόπο συμβάλλετε στην αρμονική συνύπαρξη κηδεμόνα και σκύλου;

Αρχικά γίνεται ανάλυση της συμπεριφοράς του σκύλου ώστε να κατανοήσει ο κηδεμόνας την ιδιοσυγκρασία του. Στη συνέχεια δουλεύουμε το σκύλο ώστε να πετύχουμε τη ψυχοπνευματική του ισορροπία. Είναι σημαντικό οι κηδεμόνες να μάθουν ποια είναι τα ερεθίσματα που επηρεάζουν τη συμπεριφορά του σκύλου, τα ένστικτα που τον καθοδηγούν, πως μαθαίνει ο σκύλος και τέλος να κατανοήσουν πως ότι και να κάνει ένας σκύλος πάντα έχει κάποιο λόγο για τον οποίο  το κάνει. Σε ότι αφορά στο σκύλο καταρχάς είναι σημαντικό να νοιώσει ασφαλής στο καινούργιο του σπίτι, να προσαρμοστεί στη καθημερινότητα του κηδεμόνα  του, να μάθει να λειτουργεί ως μέλος της νέας του οικογένειας και όχι ανεξάρτητα, ώστε να εδραιωθεί μία αμφίδρομη σχέση εμπιστοσύνης.

AC: Πόσο σημαντική είναι για εσάς η λεγόμενη “βασική εκπαίδευση” και τι προτείνετε για μια φυλή όπως τα Ακίτα;

Η ‘’βασική εκπαίδευση’’ συμπεριλαμβάνεται σε οποιοδήποτε πρόγραμμα χρησιμοποιώ και είναι το εύκολο κομμάτι της εκπαίδευσης. Το να μάθει ο σκύλος 5-10 εντολές μας εξασφαλίζει ένα ποσοστό 30-40% μίας αρμονικής συμβίωσης. Το αποτέλεσμα της ‘εκπαίδευσης’ είναι να έχουμε έναν ισορροπημένο και συνεργάσιμο σκύλο κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας πράγμα το οποίο δεν εξασφαλίζεται αποκλειστικά και μόνο με την ‘βασική εκπαίδευση’. Τα Ακίτα, όπως και άλλες φυλές οι οποίες ανήκουν στις λεγόμενες ‘δυναμικές φυλές’, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ‘εκπαιδεύονται’ με πίεση και αυτό διότι κάποια στιγμή η συσσωρευμένη πίεση θα εκτονωθεί με ότι αυτό συνεπάγεται.

AC: Υπάρχει γενικός κανόνας προσέγγισης της εκπαίδευσης ή πιο σωστά, της διαδικασίας κοινωνικοποίησης και αρμονικής συμβίωσης;

Ο κύριος κανόνας προσέγγισης του σκύλου είναι η μη άσκηση οποιασδήποτε μορφής βίας, σωματικής ή ψυχολογικής. Η διαδικασία κοινωνικοποίησης και αρμονικής συμβίωσης εξαρτάται αφενός από τα συμπεριφορικά συμπτώματα του σκύλου και αφετέρου από τη συμπεριφορά και σχέση του κηδεμόνα μαζί του. Η αξιολόγηση των παραπάνω οδηγεί στη κατάρτιση του κατάλληλου, για την εκάστοτε περίπτωση, προγράμματος ‘εκπαίδευσης’.

AC: Θεωρείτε πως υφίστανται οι έννοιες του “αρχηγού της αγέλης” και της “κυριαρχικότητας”, οι οποίες χρησιμοποιούνται από γνωστούς τηλεοπτικούς εκπαιδευτές παρόλο που επιστήμονες ανά τον κόσμο έχουν αναιρέσει αυτή τη θεωρία;

Οι περισσότεροι σκύλοι δεν θέλουν να είναι οι “αρχηγοί’’ στην οικογένεια. Δεν θέλουν αντιπαραθέσεις, δεν θέλουν να επιβάλλονται στους άλλους, θέλουν απλά να έχουν ένα σίγουρο και ασφαλές περιβάλλον, τροφή, νερό και κοινωνική συντροφικότητα. Υπάρχουν όμως κηδεμόνες σκύλων που αδυνατούν να είναι οι καθοδηγητές, οπότε αρχίζουν τα προβλήματα, ένα εκ’ των οποίων είναι η επιθετικότητα η οποία εκδηλώνεται μόνον κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες και ερεθίσματα. Ο σκύλος έχει πάντα κάποιο λόγο όταν επιτίθεται και προειδοποιεί πριν,  άσχετα αν ο ιδιοκτήτης δεν το έχει αντιληφθεί. Αυτή την επιθετικότητα μεταφράζει ο άνθρωπος ως “κυριαρχικότητα’’. Για παράδειγμα με το να κοιμάται ένας σκύλος στο καναπέ μας, δεν σημαίνει ότι θέλει να ‘’κυριαρχήσει’’. Όμως αρκετοί κηδεμόνες δέχονται γρύλλισμα ή και δάγκωμα από το σκύλο τους στην προσπάθειά τους να τον κατεβάσουν από το καναπέ. Σε αυτή τη περίπτωση διαταράσσουμε την ηρεμία του σκύλου, του δημιουργούμε σύγχυση διότι δεν μπορεί να καταλάβει για πιο λόγο τον ενοχλούμε. Ο ίδιος σκύλος που θα επιτεθεί από τον καναπέ, να είστε σίγουροι ότι θα επιτεθεί και  από τη φωλιά του   ( τη θέση που του δείξαμε ότι μπορεί να αναπαύεται μέσα στο σπίτι ) όταν θα προσπαθήσουμε να τον μετακινήσουμε από εκεί. Η συμπεριφορά του σκύλου στο παραπάνω παράδειγμα δείχνει ότι δεν υπάρχει ισορροπημένη σχέση κηδεμόνα-σκύλου και όχι ότι ο σκύλος είναι ‘’κυριαρχικός’’, όπως κάποιοι θα λέγανε.

AC: Για να χτίσουμε μια υγιή και ευτυχισμένη σχέση με τον τετράποδο φίλο μας υπάρχει μαγική συνταγή;

Η κύρια συνταγή είναι η δημιουργία σχέσης  εμπιστοσύνης.

AC: Κάθε σκύλος έχει την δική του προσωπικότητα, πως θα κατανοήσουμε τις ιδιαιτερότητες της προσωπικότητας του έγκαιρα και με ποιο τρόπο θα αποτρέψουμε ανεπιθύμητες συμπεριφορές όπως για παράδειγμα επιθετικότητα σε άλλους σκύλους;

Σε γενικές γραμμές για να κατανοήσει κάποιος την προσωπικότητα του κουταβιού του πρέπει να παρατηρεί ανά πάσα στιγμή τη συμπεριφορά του οπουδήποτε, καθώς και πως αντιδρά στα διάφορα ερεθίσματα για παράδειγμα απέναντι σε άλλους σκύλους- αγνώστους- θορύβους κλπ.  Έτσι με αυτό   τον τρόπο και  έχοντας κάποιες στοιχειώδεις γνώσεις  θα είναι  σε θέση να σκιαγραφήσει έως ένα βαθμό την προσωπικότητα του κουταβιού του. Σε ότι αφορά στη συμπεριφορά του σκύλου ανεπιθύμητη είναι η συμπεριφορά η οποία ενοχλεί εμάς και κατ’ επέκταση το ευρύτερο περιβάλλον,  που  όμως ο σκύλος θεωρεί ως φυσιολογική. Προβληματική είναι η συμπεριφορά η οποία ενοχλεί εκτός από το περιβάλλον και τον ίδιο το σκύλο που την εκδηλώνει, όπως η επιθετικότητα σε άλλους σκύλους.  Η αποτροπή μίας προβληματικής συμπεριφοράς αντιμετωπίζεται αναλόγως από  νωρίς,  από το πρώτο διάστημα συμβίωσης της τοκετοομάδας. Σε περίπτωση που ο σκύλος εκδηλώσει μετέπειτα προβληματική συμπεριφορά, τότε πρέπει να εντοπίσουμε την αιτία ώστε με τη κατάλληλη θεραπεία να εξαλείψουμε το πρόβλημα.

AC: Με βάση την εμπειρία σας, ποια είναι τα 2 πιο συνηθισμένα προβλήματα συμπεριφοράς που αντιμετωπίζουν οι νέοι ιδιοκτήτες και τι τους συμβουλεύετε;

Οι περισσότεροι νέοι ιδιοκτήτες έρχονται αντιμέτωποι με την καταστρεπτικότητα καθώς και με τις φοβίες ή ανασφάλεια που εκδηλώνουν τα κουτάβια τους. Για την αντιμετώπισή τους θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη  όλες οι παράμετροι. Σε  γενικές γραμμές καταρχάς προτείνω, στη πρώτη περίπτωση καθημερινά σταθερό πρόγραμμα, ταΐσματος, βόλτας και άλλων δραστηριοτήτων. Στη δεύτερη περίπτωση να μην πιέζουν το κουτάβι και να του δίνουν χρόνο χωρίς να συμμετέχουν στην ανασφάλειά του με εκδηλώσεις συμπαράστασης και τρυφερότητας.

AC: Σε ότι αφορά στην εκπαίδευση των κηδεμόνων, έχετε κάποιες προτάσεις;

Οι πρώτες μου συμβουλές στους κηδεμόνες είναι να αντιμετωπίζουν το σκύλο τους με ηρεμία, σταθερότητα στη συμπεριφορά τους, υπομονή  και  επιμονή.
Επίσης το διάβασμα  κατάλληλων σχετικών βιβλίων,  ένα εκ των οποίων για παράδειγμα είναι  το «DOG» του Bruce Fogle, βοηθούν στο να κατανοήσουμε τους τετράποδους φίλους μας.

AC: Αν έπρεπε να ιεραρχήσετε τις 3 πρώτες εντολές που πρέπει να μάθει εγκαίρως ένας σκύλος, ποιές θα ήταν;

Οι τρείς πρώτες εντολές που πρέπει να μάθει ο σκύλος είναι το ‘’ΕΛΑ’’, που σημαίνει ότι κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες όταν τον καλούμε πρέπει να έρχεται σε εμάς, το ‘’ΑΣΤΟ’’ δηλαδή ότι έχει στο στόμα του με την εντολή πρέπει να το αφήνει και τέλος το ‘’ΜΕΙΝΕ’’ δηλαδή να παραμένει στο συγκεκριμένο σημείο που άκουσε την εντολή.

 

 

Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Βασίλη Γκουτίνο για την πολύτιμη βοήθεια και τον χρόνο που μας διέθεσε.

Τυχόν ερωτήσεις , απορίες μπορείτε να καταχωρείτε στο αντίστοιχο νήμα του forum εδώ