Αιτιολογία - Τρόπος μετάδοσης
Η ερλιχίωση είναι μια συχνή και σοβαρή ασθένεια του σκύλου που προκαλείται από τα βακτήρια του γένους Erlichia (Erlιchia canis, Erl. ,Platys, Erl.risticii, Erl. chaffensis, Erl. ewingii). Ενδιάμεσοι ξενιστές του βακτηρίου είναι κάποια είδη κροτώνων (τσιμπούρια) τα οποία μεταδίδουν την ασθένεια από μολυσμένο σκύλο σε υγιή σκύλο. Τα τσιμπούρια αυτά μπορούν να μολύνουν καινούρια σκυλιά ακόμη και 4-5 μήνες μετά την αποκόλληση τους από τον μολυσμένο σκύλο. Γι’ αυτό τον λόγο τα σκυλιά κινδυνεύουν ακόμη και για όλο τον χρόνο όταν υπάρχουν οι κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες.
Ο άνθρωπος, ή αλλά ζώα δεν μολύνονται από ερλίχια.
Στελέχη του μικροβίου αυτού από διαφορετικές περιοχές διαφέρουν μεταξύ τους ανοσολογικά.
Κλινικά συμπτώματα
Ο χρόνος επώασης ποικίλει από μια έως τρεις εβδομάδες. Υπάρχουν οι οξεία , η υποξεια και η χρόνια μορφή της ασθένειας, αν και πολλές φορές τα όρια μεταξύ τους είναι δυσδιάκριτα.
Τα κύρια συμπτώματα μπορεί να είναι πολλά
- αδυναμία
- καταβολή δυνάμεων
- πυρετός
- ίκτερος
- αιμορραγική διάθεση (αιματουρία, ρινορραγία- επίσταξη, ουλορραγία, μέλαινα).
Εργαστηριακά συχνά υπάρχει αναιμία, θρομβοκυτταροπενία υπερπρωτειναιμία, υπερσφαιριαιμία κ.α.
Γενικά πάντως, το πρώτο σύμπτωμα είναι ο πυρετός (συχνά ψηλός) με διάρκεια από 2 ημέρες μέχρι 3 εβδομάδες. Το ζώο είναι άκεφο, ανόρεκτο, αδυνατίζει, οι βλεννογόνοι πολλές φορές είναι αναίμακτοι, κάνει εμετούς και μερικές φορές ελαφρές έως έντονες αιμορραγίες των βλεννογόνων (συνήθως σε προχωρημένα στάδια).
Διάγνωση
Είναι κατά κανόνα εργαστηριακή. Εξετάζουμε κυρίως το αίμα, αλλά και λεμφαδένες ή μυελό οστών. Γίνονται ορολογικές (ανίχνευση αντισωμάτων) αλλά και η πιο σύγχρονη , αξιόπιστη εξέταση PCR.
Θεραπεία
Η κύρια θεραπεία περιλαμβάνει ην δοξυκυκλίνη για 4 εβδομάδες (φάρμακο εκλογής), την οξυτετρακυκλίνη και την ιμιδοκαρβή (δίνεται και συνδυαστικά με την δοξυκυκλίνη)
Υποστηρικτικά δίνονται γλυκοκορτικοστεροειδή αναβολικά (νανδρολόνη),κορτικοστεροειδη, σιδηρος, αντιβιοτικα (σε πιο βαριά κλινικη εικονα).
Η περιοδική μεταγγιση αιματος σε χρόνια βαριά ελριχίωση βοηθά.
Προληψη
Πρέπει ο σκύλος μας να είναι πάντα απαλλαγμένος από τσιμπούρια. Υπάρχουν αρκετά φάρμακα που είναι αποτελεσματικά κατά των τσιμπουριών-περιλαίμια αμπούλες, σπρέι, λουτρά με ειδικά διαλύματα.
1. Αντιπαρασιτικα περιλαίμια - κολάρα.
Έχουν την μορφή λουριού που φοριέται στο λαιμό του κατοικίδιου μας. Η διάρκεια ζωής τους ποικίλει από 3 έως 6 μήνες και προστατεύουν για αυτό το διάστημα από τα εξωπαράσιτα. Αρκετά από αυτά καθίστανται ανενεργά με την διαβροχή είτε στην θάλασσα είτε στο μπάνιο του ζώου γι αυτό θα πρέπει να αφαιρούνται και να επανατοποθετούνται ώστε να μην βραχούν. Η κατάποση τους είναι τοξική απειλή για το κατοικίδιο γι αυτό θα πρέπει να εφαρμόζονται σχολαστικά ώστε να μην μπορεί το ζώο να τα μασουλήσει. Τέλος πρέπει να αναφέρουμε ότι το κολάρο μπορεί να προστατέψει μια μεσαίου μεγέθους φυλή σε όλη την έκταση του σώματος της, δεν μπορεί να εγγυηθεί το ίδιο σε μεγαλόσωμες πολύ τριχωτές η γιγαντόσωμες φυλές.
2. Διαλύματα σε αμπούλες.
Είναι η πιο εύχρηστη λύση απλή στην εφαρμογή της και καθόλου τοξική. Έχει διάρκεια προστασίας 4 με 5 εβδομάδες και συνήθως πωλείται σε τριάδες ώστε να μην ξεμένει ο ιδιοκτήτης εύκολα μέσα στο καλοκαίρι που μπορεί να βρίσκεται σε διακοπές. Η κατανομή στο σώμα γίνεται μέσω του υποδόριου λίπους όποτε ένα μειονέκτημα της μεθόδου είναι ότι σε περιοχές όπως τα μεσοδακτύλια διαστήματα που είναι φτωχά σε λίπος η κάλυψη ίσως δεν είναι αρκετά ικανοποιητική.
3. Σπρέυ
Αρκετά διαδεδομένη μέθοδος με αρκετά όμως προβλήματα στην εφαρμογή της. Είναι σχεδόν αδύνατο να καταφέρεις να ψεκάσεις μια μεγαλόσωμη μακρύτριχη φυλή σε κάθε πόντο το σώματος της. Έχει διάρκεια περίπου ενός μήνα αλλά η εφαρμογή πρέπει να γίνεται σε ανοιχτό χώρο και επιμελώς να διαβρέχεται όλη η επιδερμίδα και όχι το τρίχωμα του ζώου.
4. Αντιπαρασιτικα λουτρά.
Στο εμπόριο διατίθενται σκευάσματα που συνήθως αφορούν παραγωγικά ζώα και που με προσεκτική αραίωση μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το λούσιμο του ζώου. Είναι εξαιρετικά τοξικά σκευάσματα γι αυτό απαιτείται προσεκτικότατη διάλυση, προσοχή στην εφαρμογή γύρω από ευαίσθητες περιοχές και αποφυγή κατάποσης του διαλύματος.
5. Αντιπαρασιτικές σκόνες και χάπια.
Σκευάσματα με την μορφή πούδρας μπορεί να τοποθετηθούν πάνω στο τρίχωμα του σκύλου με εξωπαρασιτοκτόνες ιδιότητες. Η μέθοδος μειονεκτεί αφού η σκόνη απομακρύνεται εύκολα ακόμα και με το τίναγμα του ζώου, αλλά και τα σκευάσματα είναι εξαιρετικά τοξικά εφόσον καταποθούν. Επίσης υπάρχουν κάποια χάπια που θεωρητικά προσδίδουν κάποια οσμή στο δέρμα του ζώου οπότε τα εξωπαράσιτα δεν πλησιάζουν.
6. Αντιπαρασιτικες ενέσεις.
Πολύς κόσμος τις αποκαλεί και εμβόλιο για τα τσιμπούρια. Γίνονται συνήθως όταν όλες οι άλλες μέθοδοι έχουν αποτύχει και έχουν διάρκεια περίπου 45 ημερών. Πρέπει να γίνονται εξαιρετικά προσεκτικά ώστε να αποφευχθεί ο πόνος και ο δραματικός κνησμός που προκαλεί η λάθος έγχυση. Τέλος να σημειωθεί ότι δεν πρέπει να χορηγηθούν σε συγκεκριμένες φυλές αφού μπορεί να προκαλέσουν ακόμα και τον θάνατο.
7. Γιατροσόφια.
Έχουν διάδοση διάφορες αλχημείες όπως λούσιμο με πετρέλαιο, επιθέματα οινοπνεύματος και καμφοράς και άλλα. Δεν χωρά αμφιβολία ότι είναι ο ασφαλέστερος τρόπος για να προκαλέσετε εγκαύματα και τοξίνωση του ζώου σας.
Μόνον ο Κτηνίατρος σας θα σας προτείνει το πιο κατάλληλο. Ο Κτηνίατρος γνωρίζει και τον σκύλο σας και τις ειδικές συνθήκες της περιοχής σας και θα σας προτείνει κάποιο γνήσιο και νόμιμο κτηνιατρικό σκεύασμα. Έτσι ο αγαπημένος σας φίλος δεν θα κινδυνεύει από μια πολύ επικίνδυνη ασθένεια.
Φωτό: Wikimedia
